DE SPIEGEL VAN LILITH
Door: Felice Derkinderen
In 2018 las ik een bespiegeling van Noor Bongers over Lilith, en het ontwaken van feminiene kracht. Het raakte me diep. Toch duurde het jaren voordat ik contact met haar opnam, toen ik voelde dat ik een impuls aan haar onderzoek kon geven. Als kompas hierbij koos ik een archetype uit de Tarot, de kaart ’Kracht’.
Niemand weet wat de uitkomst zal zijn van de diepgaande maatschappelijke veranderingen die er op dit moment plaatsvinden. Toch is het mogelijk om het proces van binnenuit te beschouwen, en te zien waar het ons raakt. Los van man of vrouw, hoe zijn feminiene waarden in deze tijd van betekenis? Durven we onszelf dieper te (laten) kennen?
Durven we onrecht écht te doorvoelen en bekijken? En welke oerkracht maakt dat wakker? Vinden we de moed om te spreken? Dit artikel is een reis waarin je deze waarden in jezelf kunt ontdekken. Het feminiene en het masculiene, om de wereld vorm te geven in verbinding en vrede.
leestijd 9 minuten
Ontdekken van de oerkracht
Laten we beginnen bij oerkracht. De bron van liefde, creatie, woede en verlangen. Vaak zijn we er bang voor. Het lijkt makkelijker ons ervoor af te sluiten en de controle te bewaren. Het lastige is echter dat oerkracht zich niet zomaar laat opsluiten. Ze is namelijk óók onze verbinding met levenslust, scheppingskracht en ons uitdrukkingsvermogen.Zo brengt woede ons bij leeuwenmoed. Ze welt spontaan op om onszelf en anderen te beschermen, om op te staan en te spreken, zonder angst. Onrecht zichtbaar te maken. Ze geeft ons moed om ons eigen pad te volgen én te beschermen wat ons lief is. En zo helpt verdriet om los te laten, ons hart te openen. Om voorbij het verdriet de liefde te ontdekken.
Kaart nummer 8 met de naam ‘Kracht’, de bron van deze verkenning, toont een vrouw, die zich vol aandacht naar een leeuw toebuigt die zich door haar laat aanraken. Door begrip en toewijding kunnen we ons rauwe potentieel beter leren kennen en de moed ontwikkelen onszelf te zijn. In alle facetten, gevoelens, verwondingen en ervaringen. Want alleen verbonden met onze ware natuur kunnen we onze diepste gaven geven.
… De kracht van de Liefde kwam in me. Ik werd fel als een leeuw en ook teder als het licht van de sterren.
Het dualisme voorbij
De Tarot is een systeem van levensbeschouwing dat ruimte laat voor het paradoxale van het leven. Persoonlijke groei zit in het leren liefhebben van de tegenstellingen in onszelf. Want het is pas mogelijk om iets wérkelijk te kennen als we ook de tegenoverliggende zijde ervan hebben ervaren. Beide delen bestaan bij de gratie van elkaar en vormen samen één geheel. Zo geeft het archetype van ‘Kracht’ inzicht in zwakte en slachtofferschap én in heling en innerlijke kracht. De afbeelding op deze kaart is voor mij op een diepe manier verbonden met het verhaal van Lilith. De eerste vrouw van Adam, die zijn gelijke wilde zijn maar daarin niet door hem ontvangen werd. Naar mijn idee symboliseert Lilith een afgewezen, onaangepast deel in ieder van ons. En met het verliezen van de verbinding met haar hebben we ook het contact met onze instinctieve kracht en ons aangeboren (ge)weten verloren.Wie is de vrouw die op de kaart is afgebeeld? Ze lijkt over een magische kracht te beschikken, waardoor het wilde, ongepolijste zich opent en zich met haar verbindt. Wie is zij, die met blote handen de bek van de leeuw opent zonder verzwolgen te worden omdat ze de macht die haar gegeven wordt niet misbruikt?
Dieper kijken en echt zien
Misschien is ze een sjamane die instinctief weet wat heelt. In ieder geval heeft ze een open, begripvol hart en een diepe toewijding aan het natuurlijke. Ze kent het mysterie van het leven en heeft weet van de cycli van de natuur; dat dood ook nieuw leven brengt en dat ieder levend wezen een unieke rol heeft in het geheel. Dat alles verbonden is en dat één goede daad bijdraagt aan de heling van het collectief.Door haar wijsheid, kosmische kennis en haar zuivere hart, zien dieren haar als gelijke en eten uit haar hand. Ze is een oervrouw die haar leeuw in de bek durft te kijken en desnoods de onverteerde resten wil onderzoeken van wat hij als laatste doorgeslikt heeft. Ze is krachtig in haar zachtheid. Onbevreesd verleidt ze hem om zich nog verder te openen. Door haar aandachtvolle blik voelt hij zich wérkelijk gezien en iets in hem kan het verlangen niet weerstaan om zich volledig over te geven aan haar zachte, vasthoudende aanraking. Ze kent zijn verlangen om zijn diepste inhoud te tonen, om waarachtig te kunnen zijn en helemaal ontvangen te worden. Het is ook haar eigen verlangen. Met haar blote handen wil ze contact maken met haar dierlijke natuur, haar lichamelijkheid.
De reden dat er zoveel ellende is in de wereld is dat zovele mensen hun verhaal niet kunnen vertellen aan iemand die echt luistert.
Door diep te luisteren en te kijken eert ze hem en doordat hij zich helemaal (over)geeft vloeien ze samen in een oneindige lus van openen en ontvangen die beiden voedt. Zij heeft geen enkele behoefte om zijn animale natuur te veranderen en is niet van haar stuk te brengen, integendeel, haar zachte handen maken dat hij zich nóg meer opent zodat ook zij volledig ontvangen wordt. Zo vloeit ze samen met de Koning van het Dierenrijk. In de essentie vinden ze elkaar; het verlangen om jezelf te mogen zijn en daarin werkelijk ontmoet te worden.
De kaart ‘Kracht’ gaat over (het gebrek aan) verbinding vanuit het hart. Een belangrijke sleutel in het onderscheiden wat wáár is, ís ons hart. Hiermee verbonden ontstijgen we de dualiteit en kunnen we hartstochtelijk en zacht onze waarheid spreken zonder haar brullend te hoeven verkondigen. Het getal 8 en het oneindigheidsteken boven het hoofd van de vrouw, hebben een centrum waar de verbinding tussen tegengestelde delen plaatsvindt. Dit zien we ook terug in de beweging tussen de leeuw en de vrouw. Het midden vormt een keerpunt tussen hoog en laag, tussen spirituele en instinctieve energie. Tussen hoofd en onderbuik. Dat vraagt afstemming van beide kanten. Zij kan hem niet dwingen om zich te openen en hij kan haar niet forceren om hem te ontvangen.
Hoe kunnen we elkaar weer vinden in de snijdende dualiteit die de huidige maatschappij kleurt? Kunnen we dieper leren luisteren en het vermogen ontwikkelen om met elkaar te spreken over wat ons drijft? Is het mogelijk om weer verbinding te vinden door elkaars hartstocht te begrijpen?
Wildheid en heiligheid
Wanneer we onze wilde natuur (Lilith) kunnen verbinden met onze bewust geworden geest (Adam) – wanneer we helemaal door onszelf ontvangen worden – ontstaat er een ruimte waarin kwetsbaarheid, kracht kan worden en vice versa, in een lus die in elkaar overgaat. In tegenstelling tot wat de kerkvaders beoogden, sluiten wildheid en heiligheid elkaar helemaal niet uit. Waar twee uitersten bij elkaar worden gebracht, ontstaat een verbinding die het Goddelijke én het Aardse eert. Afstand door geestelijke beschouwing én het versmelten in verlangen. Pas wanneer kennis en bewustzijn worden verbonden met intuïtie en instinct, kunnen er nieuwe dingen ontstaan. Het is het creërende principe zelf.Een bijzonder element op de kaart is dat het feminiene, hier doelgericht én doordringend van bovenaf handelt, en het masculiene zich in overgave van benedenuit ontvangend opent. Hier vindt een omdraaiing plaats van hoe masculien en feminien gebruikelijk worden beschreven.
De ontmoeting met het duistere
Vaak zijn we ver af komen te staan van onze diepere delen. Omdat we ons moesten aanpassen ten koste van onszelf, ten koste van onze ziel. Uit angst om afgewezen te worden, er niet bij te horen. Zelfverloochening uit bittere noodzaak om te overleven. Óf juist verraden vanwege onze eigenheid. Er ligt een hele geschiedenis van uitsluiting, afwijzing en vervolging achter ons waarin afwijken van de geldende norm duur werd betaald. Soms zelfs met de dood. Daardoor is er een collectief ongemak ontstaan bij authenticiteit. Bij het onaangepaste, dat zich schaamteloos laat zien, in alle puurheid. Conformeren lijkt makkelijker. We zien ons immers graag geliefd. Maar wanneer verraden we onszelf hierin, óf hen die zich in kwetsbaarheid aan ons laten zien?Zo ligt in het archetype van de dame met de leeuw onze (onbewuste) angst voor het afwijkende besloten. En daarmee ook de angst voor het pure, het rauwe, het authentieke. Terwijl dat tegelijkertijd zo'n groot verlangen is.
Leven we liever in ontkenning, dan dat we het instinctieve in de ogen willen zien? Misschien denken we niet opgewassen te zijn tegen de kracht die ervan uitgaat. Bang om gegijzeld te worden door onze angsten of in bezit genomen te worden door onze woede. En eenmaal gezien, kunnen we niet meer zeggen dat we ons er niet bewust van zijn. Dus, het béést in de bek kijken, brengt persoonlijke verantwoordelijkheid met zich mee voor het in beheer nemen van onze oerkracht. Het vraagt moed om in contact te komen met dat wat in ‘het donker leeft’, nog niet beschenen met het licht van ons bewustzijn. Maar daar ergens in het duister, ligt ook ons diepste potentieel. Wachtend op onze ontdekking.
Het heilige en het sensuele/seksuele liggen erg dicht bij elkaar in de psyche, want beide worden opgeroepen door een gevoel van verwondering, niet als gevolg van rationaliseren, maar door het ervaren van iets langs de fysieke wegen van het lichaam, iets dat ons – of het nu een kus, een visioen, een daverende lach, of wat dan ook is – tijdelijk of voorgoed verandert, door elkaar schudt, naar een hoogtepunt voert, onze rimpels gladstrijkt, ons een danspas doet maken, doet fluiten, een echte golf van leven doet voelen.
Diep in de modder groeit de mooiste bloem
Een prachtige metafoor voor innerlijke groei is de Lotusbloem. Met haar wortels diep in de koele modder komt ze tot volle wasdom. Haar bladeren openen zich één voor één in de felle hitte van de zon. Totdat vanuit haar binnenste, de stamper omhoog rijst en zich toont. Alleen door verbinding met de diepere delen van water en aarde kan ze de hoogste delen van lucht en zon ontvangen en zichzelf laten zien. En zo is het ook bij ons.Misschien ervaren we helemaal geen contact meer met de oerdelen in ons lichaam en ontkennen we hun impulsen. We zetelen vaak in ons hoofd. Oerkracht … dat dat iets is voor de primitieven van de wereld, die nog niet beschaafd zijn. In werkelijkheid hebben we deze delen dan waarschijnlijk naar ons onbewuste verbannen en is de kans groot dat we ze in anderen veroordelen of zelfs gaan bestrijden.
Onderdrukking van diepe gevoelens leidt niet zelden tot depressie, of juist tot ongecontroleerde uitbraken. Misschien leven we ze wel onbewust uit met een onverzadigbare behoefte aan méér, omdat we de kern van onze honger niet begrijpen. Begrip krijgen voor déze schaduw, is het begin van heel worden, van (innerlijke) vrede.
A man who lies to himself, and believes his own lies becomes unable to recognize truth, either in himself or in anyone else, and he ends up losing respect for himself and for others. When he has no respect for anyone, he can no longer love, and in order to divert himself, having no love in him, he yields to his impulses, indulges in the lowest forms of pleasure, and behaves in the end like an animal. And it all comes from lying – lying to others and to ourself.
Bewust handelen
Het erkennen van onze impulsen is een groot goed. Ze hebben immers een enorme invloed op onze gedachten en handelingen, of we ons er nu van bewust zijn of niet. De kunst is ze liefdevol en constructief te leren uitdrukken. Werkelijke beschaving komt van binnenuit. Een mens die in overeenstemming handelt met zijn of haar diepste waarden. Die zich niet laat leiden door van buitenaf opgelegde regels. Maar hoe komen we in contact met die diepe impulsen, dat ongepolijste deel, zonder dat we erdoor verslonden worden?Spreken, voorbij de ratio
Onze innerlijke leeuw brult vaak hartverscheurend om ons aan te zetten primaire, lang opgeborgen gevoelens uit te drukken. Om gehoor te geven aan een diep verlangen ons hart te openen. De controle los te laten zodat verdriet, machteloosheid en woede zich kunnen ontladen. De waarheid te vertellen, vanuit ons diepste wezen. Het doorvoelen en begrijpen van onze diepste inhouden, brengt ze terug in proportie. Anders lopen we kans in hetzelfde kringetje rond te blijven draaien. Het overwinnen van dwangmatigheid vraagt om het verkrijgen van bewustzijn. Een vermogen om naar binnen te keren, te begrijpen wáár onze aandacht is. En hoe dit doorklinkt in ons handelen.
Macht zonder manipulatie
Het begrijpen van de impact, de consequenties en de gevolgen van ons handelen, vereist invoelingsvermogen (dame) en een gegronde, heldere aanwezigheid (leeuw). Zo ontstaat een gezamenlijk gedragen verantwoordelijkheid, waarin openheid en eerlijkheid zegevieren. Want in hoeverre mag jouw pijn en angst, de bewegingsvrijheid van een ander inperken? En wanneer wordt de vrijheid van een ander, een bedreiging voor de veiligheid van jezelf? Waar draait slachtofferschap om in daderschap?People are afraid of themselves, of their own reality; their feelings most of all. People talk about how great love is, but that’s bullshit. Love hurts. Feelings are disturbing. People are taught that pain is evil and dangerous. How can they deal with love if they’re afraid to feel? Pain is meant to wake us up.
De kwetsbaarheid voorbij
Als een vroedvrouw van de ziel bemiddelt de vrouw op de kaart ‘Kracht’ tussen haarzelf en de leeuw, tussen boven en beneden. Ze symboliseert het oer-vrouwelijke dat in staat is om tegenstellingen (in zichzelf) te verenigen. Om met compassie te kijken naar wat ons vreemd is, waarvoor we maar moeilijk begrip kunnen opbrengen. Zij koestert het wilde, zuivere, onaangepaste en geeft het liefdevol richting. Wars van hoe ons verteld is, dat het zou moeten zijn. Ze inspireert ons om onze binnenwereld te onderzoeken en te zien wat ons wérkelijk drijft, waar onze passie ligt. In de greep van haar liefdevolle blik en zachte handen is het verlangen om onze diepte te tonen groter dan onze angst om haar verborgen te houden. Om eindelijk de ‘waarheid’ over onszelf te zien en in beheer te kunnen nemen. Want alle verlangens komen uit op één enkel verlangen; het kénnen van onze ware natuur.Wanneer we echter ons eigen oordeel weerspiegeld zien in haar ogen, worden we geconfronteerd met gevoelens van schaamte, woede en schuld. Het getraumatiseerde kind, dat denkt dat het dood zal gaan als de geschiedenis zich herhaalt. Het aarzelt daarom in angst. De reis naar binnen is risicovol. Kunnen we het als volwassene wél? Zijn we rijp genoeg om onze eigen schaduwen in bezit te nemen? Kunnen we omarmen wat we beestachtig lelijk vinden aan onszelf?
Innerlijke overwinning
Onze ziel is steeds op zoek naar herbeleving. Zoekt heling. Wij zijn het, die met vergeving en mededogen, heling laten plaatsvinden. Zonder deze reflectie vervallen we opnieuw in slachtoffer- en daderschap. Kaart nummer 8 representeert een overwinning op onszelf. Het vermogen om van binnenuit te transformeren. Door in contact mét onze instincten, de moed te vinden om zonder schaamte te zijn wie we zijn. En ons uit te spreken.Lilith, de Koningin van de Spiegels. Ze reflecteert dat deel wat we onszelf niet toestaan, en vaak op anderen projecteren om er verbinding mee te maken. Durven we Lilith te omarmen in volle overgave? Kijken we in de spiegel van ons ware zelf? Daar is moed voor nodig.
Ware feminiene kracht
Een wakkere Lilith belichaamt haar tegenstellingen met feminiene bewegelijkheid. Dansend! Verbonden met alle werelden, links, rechts, boven en beneden blijft ze aanwezig. Ze schrikt niet terug. Met toewijding aan zichzelf én de ander toont ze onafhankelijkheid in liefdevolle verbinding. In alles dat ze doet.We leven in een tijd waarin we de kennis die we met onze geestkracht hebben verworven weer in contact leren brengen met de natuurwetten van de aarde. Om onze plaats terug te vinden in het geheel, en de onderlinge afhankelijkheid tussen alles weer te begrijpen. De verbinding met ons hart, onze pijn, én ons verlangen, geeft ons de moed om alles weer te verbinden wat verbonden hoort te zijn.
Perioden van rust en inkeer zijn cruciaal om een veilige ruimte te creëren waarin zichtbaar wordt wat er wérkelijk toe doet. Om te kunnen zien dat we dader én slachtoffer zijn in de hele situatie. Door beide zijden in beheer te nemen, zijn we in staat om bewuster te bewegen. Dat is de kracht van de 8. Het doorvoelen en transformeren van ons slachtofferschap voorkomt dat we daders worden en kan zo onze hoogstpersoonlijke bijdrage aan wereldvrede worden.
De tijd lijkt aangebroken voor het vestigen van de autoriteit in onszelf en het ontwikkelen van een diep vertrouwen in onze eigen natuur. In diversiteit, donker en licht. We worden momenteel uitgedaagd – ieder op ons eigen pijnpunt – om in beweging te komen voor wat we willen beschermen en creëren. Vrijblijvendheid, het ervan uitgaan dat vrijheid, veiligheid en verbinding vanzelfsprekend zijn, is voorbij.
Er woont een Lilith in ons allemaal. Ze richt onze wilde energieën zacht en krachtig op dat waar we het liefste naartoe willen; zichtbaar in wie we werkelijk zijn.
Lilith is ontwaakt.
Geschreven voor onderzoeksplatform Lilith Ontwaakt op uitnodiging van Noor Bongers.
Afbeeldingen
De kaart 'Kracht' uit de Rider-Waite Tarot
'Strength' van Walter Plitt
'Una and the Lion' van Briton Rivière
De kaart 'Kracht' uit de New Palladini Tarot
Fotocollage, maker onbekend